Galar a Phrofedigaeth

Profedigaeth yw’r profiad o golli rhai sy’n agos atom. Mae teimlo ar goll ar ôl i berthynas chwalu, mae marwolaeth anwylyd, aelod o’r teulu, ffrind neu anifail anwes yn ffordd arferol o deimlo.

Mae’n naturiol mynegi amrywiaeth o deimladau corfforol ac emosiynol ar ôl colled. Mae galar yn ymateb normal a naturiol i golled. Gallwn hefyd deimlo galar pan fydd ein hamgylchiadau personol yn newid, megis colli swydd neu symud i faes gwahanol.

Mae’n bwysig cofio bod profedigaeth yn effeithio ar bobl mewn gwahanol ffyrdd. Nid oes unrhyw ffordd gywir nac anghywir i deimlo.

Pan fyddwn mewn profedigaeth, gallwn deimlo:

• Yn drist
• Yn ddigalon
• Pryderus
• Gorlethu
• Ar goll ac yn unig
• Unig
• Euog
• Fel crio drwy’r amser
• Gwag
• Yn flin

Mae’r rhain i gyd yn ymateb i’ch colled. Nid oes union amser pan fydd y teimladau hyn yn diflannu neu’n mynd yn haws. Eich teimladau chi ydyn nhw.

Cyngor hunangymorth

• Dysgwch fwy am alar a sut y gellir ei reoli. Gweler ein hadnoddau hunangymorth isod.
• Dewch o hyd i gefnogaeth, sicrwydd a gwybodaeth ar sut i reoli eich galar trwy fynychu cwrs. Gweler ein cyrsiau hunangymorth isod.
• Ceisiwch siarad am eich teimladau gyda ffrind neu aelod o’r teulu. Neu efallai y bydd yn ddefnyddiol i chi gymryd rhan mewn gweithgareddau sy’n digwydd yn eich ardal leol. Efallai bod grŵp cymorth gerllaw. Darganfyddwch beth sy’n digwydd yn eich ardal chi drwy fynd i’n tudalen ‘yn eich ardal chi‘.
• Gwnewch yn siŵr eich bod yn gofalu amdanoch eich hun. Mae yna bethau syml y gallwn ni i gyd eu gwneud i helpu i ofalu am ein hiechyd meddwl. Ewch i’n hadran ‘gofalu amdanoch chi’ch hun‘ am ragor o wybodaeth a chyngor.
• Nid oes angen i chi brofi’r teimladau hyn ar eich pen eich hun. Siaradwch â rhywun rydych chi’n ymddiried ynddo neu edrychwch ar ein hadran ‘os oes angen cymorth pellach arnoch’ isod. Mae yna lawer o wasanaethau am ddim a all gynnig cefnogaeth neu glust i wrando.
• Os ydych chi wedi cael profedigaeth oherwydd hunanladdiad, mae gennym ni wasanaeth cymorth am ddim yn ardal Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan. Gweler y manylion am wasanaeth 2Wish isod.
• Os ydych chi neu rywun rydych chi’n ei adnabod angen cymorth brys – ewch i’n tudalen ‘cymorth brys‘ ar unwaith.

Os oes angen cymorth pellach arnoch i reoli galar

Os nad yw’r wybodaeth, cyngor, adnoddau a chyrsiau ar y dudalen hon wedi bod yn ddefnyddiol a/neu rydych chi’n meddwl bod angen mwy o help arnoch chi, mae llawer o wasanaethau cymorth am ddim ar gael.

Os ydych yn byw yn ardal Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan, a thros 18 oed, gallwch wneud apwyntiad gydag Ymarferydd Iechyd Seicolegol (PHP) neu Feddyg Teulu trwy gysylltu â’ch meddygfa leol. Mae PHPs yn ymarferwyr iechyd meddwl y GIG sy’n darparu gwasanaeth am ddim i bobl sy’n profi problemau iechyd meddwl ysgafn i gymedrol.

Os ydych o dan 18 oed neu’n poeni am rywun o dan 18 oed ac angen cyngor/hunan-gyfeirio ar frys i wasanaethau iechyd meddwl a lles lleol yn ardal Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan, cysylltwch â SPACE-Wellbeing.

Neu fel arall cysylltwch â llinell gymorth gymeradwy arall. Mae rhai gwasanaethau ar gael 24 awr y dydd, 365 diwrnod y flwyddyn.