Skip to main content

Gofalwyr

Adnabyddir yn gyffredin fel: gofalwr, gofalwyr, gofalu am rywun, gofalwyr di-dâl, teuluoedd, perthnasau

Gofalwyr

Archwiliwch gofalwyr drwy sgrolio drwy’r dudalen neu dewiswch opsiwn o’r gwymplen os ydych am neidio i adran berthnasol y dudalen:

Ledled Cymru mae miloedd o bobl yn gofalu am rywun a all fod yn oedrannus, yn anabl neu sydd â chyflwr iechyd corfforol neu feddyliol. Gallai hyn fod yn amser llawn neu am ychydig oriau’r wythnos yn unig. Os ydych yn gofalu am rywun mae’r adran hon ar eich cyfer chi.

Er y gall gofalu am rywun roi boddhad mawr, gall effeithio ar eich lles corfforol a meddyliol. Gallai blaenoriaethu anghenion rhywun arall arwain at esgeuluso eich anghenion eich hun. Mae gofalwyr hefyd yn sôn am deimlo’n unig ac yn ynysig, ac yn ansicr o ble i droi am help. Bydd gofalu amdanoch eich hun ac ymestyn allan am gefnogaeth yn eich helpu i fwynhau eich bywyd a pharhau i ofalu am rywun annwyl.

 

Cyngor hunangymorth ar gyfer eich lles meddyliol

  • Mae gofalu am eich lles corfforol a meddyliol eich hun yn bwysig. Mae yna bethau syml y gallwn ni i gyd eu gwneud i helpu i ofalu am ein hiechyd meddwl. Ewch i’n hadran ‘gofalu amdanoch eich hun’ am ragor o wybodaeth a chyngor ar fwyta’n iach a chysgu, os ydych yn cael trafferth cysgu.
  • Ceisiwch neilltuo amser i chi’ch hun bob dydd. Gallech chi ddefnyddio’r amser hwn i wneud rhywbeth rydych chi’n ei fwynhau. Gall hyn olygu mynd am goffi neu gerdded gyda ffrind, amser yn yr ardd neu ddosbarth ymarfer corff. Ewch i’n hadran “Pum Ffordd at Les” am ragor o awgrymiadau.
  • Dysgwch sgiliau newydd i’ch helpu i reoli unrhyw deimladau anodd a allai fod gennych, fel straen, pryder, hwyliau isel. Gweler ein cyrsiau hunangymorth isod.
  • Cofrestrwch fel Gofalwr gyda’ch Meddyg Teulu. Bydd hyn yn amlygu i’r feddygfa fod gennych gyfrifoldebau gofalu.
  • Gall fod yn ddefnyddiol cymryd rhan mewn trafodaethau am y gofal a’r driniaeth a ddarperir i’r person rydych yn gofalu amdano. Gallech drafod sut y byddent yn teimlo am roi caniatâd i chi gymryd rhan yn eu cynllunio gofal.
  • Cysylltwch â’ch gwasanaethau cymdeithasol lleol i ofyn am Asesiad Gofalwr. Nid yw hyn er mwyn asesu eich gallu i ofalu, ond beth allai eich cefnogi yn eich rôl ofalu. Gallant hefyd eich cynghori ynghylch a oes gennych hawl i Lwfans Gofalwr a’ch cefnogi wrth gynllunio ar gyfer Argyfwng.
  • Nid ydych chi ar eich pen eich hun yn eich rôl ofalu, er bod Gofalwyr yn dweud y gall deimlo felly weithiau. Gall fod yn ddefnyddiol cymryd rhan mewn gweithgareddau sy’n digwydd yn eich cymuned leol, gan gynnwys grwpiau cymorth i Ofalwyr. Darganfyddwch beth sy’n digwydd yn eich ardal chi drwy fynd i’n tudalen ‘yn eich ardal chi‘.
  • Siaradwch â theulu a ffrindiau am sut rydych chi’n teimlo, efallai y gallant eich helpu gyda’ch cyfrifoldebau gofalu.
  • Os oes angen gwybodaeth a chyngor arnoch ar gyfer gwasanaethau lleol i ofalwyr megis rhyddhau o’r ysbyty, cynllunio gofal a chymorth eiriolaeth, cysylltwch â’r prosiect Caffe’r Gofalwyr. Gweler adnoddau hunangymorth isod.
  • Os ydych chi neu rywun rydych chi’n ei adnabod angen cymorth brys – ewch i’n tudalen ‘cymorth brys‘ ar unwaith.

 

Am gyngor a chefnogaeth ariannol

  • Gall gofalu am rywun gael effaith enfawr ar gyllid, os ydych yn cael trafferth ymdopi edrychwch ar ein tudalen “pryderon ariannol”.
  • Mae Cydweithfa Gofal yn rheoli’r Cynllun Grantiau Bach i Ofalwyr, mae gwybodaeth am y grantiau i’w gweld yn yr adran isod yn ein hadnoddau hunangymorth isod. Mae pedair cronfa grant ar gael. Mae’r Cynllun Grantiau Bach i Ofalwyr, a reolir gan y Gydweithredfa Gofal yn cynnwys:
    • Hanfodion Gofalwyr – uchafswm dyfarniad o £300
    • Seibiant Gofalwyr – uchafswm dyfarniad o £500
    • Mynediad Gofalwyr – uchafswm dyfarniad o £500
    • Sgiliau Gofalwyr – uchafswm dyfarniad o £500

 

Os oes angen cymorth pellach arnoch

  • Os nad yw’r wybodaeth, cyngor, adnoddau a chyrsiau ar y dudalen hon wedi bod yn ddefnyddiol a/neu rydych chi’n meddwl bod angen mwy o help arnoch chi, mae llawer o wasanaethau am ddim ar gael.
  • I gael cymorth gyda’ch rôl ofalu cysylltwch â’r Care Collective neu Gofalwyr Cymru. Gweler y manylion yn ein hadnoddau hunangymorth isod.
  • I gael cymorth gyda’ch lles meddyliol, gallwch wneud apwyntiad gyda’ch Ymarferydd Iechyd Seicolegol (PHP) neu Feddyg Teulu. Mae PHPs yn ymarferwyr iechyd meddwl y GIG sy’n darparu gwasanaeth am ddim i bobl sy’n profi problemau iechyd meddwl ysgafn i gymedrol.
  • Os ydych o dan 18 oed neu’n poeni am rywun o dan 18 oed ac angen Cymorth/hunan gyfeirio ar frys i wasanaethau iechyd meddwl a lles lleol yn ardal Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan, cysylltwch â SPACE-Wellbeing.
  • Neu fel arall cysylltwch â llinell gymorth gymeradwy arall. Mae rhai gwasanaethau ar gael 24 awr y dydd, 365 diwrnod y flwyddyn.
Last updated: 16.12.2022

Cyrsiau hunangymorth i ofalwyr

EPP Cymru

Gofalu Amdanaf Fi a Chi

Cwrs a gynhelir gan ofalwyr ar gyfer gofalwyr. Mae’r cwrs hwn yn eich helpu i ddeall sut i reoli eich rôl gofalu tra hefyd yn edrych ar eich hôl eich hun. Mae’n archwilio ymddygiadau heriol a’r effaith y mae hynny’n ei gael ar y ddau barti. Mae’n eich helpu i ganfod y sbardunau a ffyrdd o leihau’r ymddygiad problemus.
Dim ond yn Saesneg y mae hwn ar gael.

Dysgu mwy
Ar-lein Dan Arweiniad Tiwtor
Cwrs Ymwybyddiaeth Ofalgar Y Present

Be Mindful

Yr unig gwrs Therapi Gwybyddol Seiliedig ar Ystyriaeth Ofalgar digidol. Mae’r cwrs therapiwtig digidol ar y we hygyrch hwn, a aseswyd gan y GIG ac yr ymddiriedwyd ynddo am dros ddegawd, wedi’i brofi i fod yn effeithiol gan astudiaethau clinigol cyhoeddedig i leihau lefelau straen, pryder ac iselder yn sylweddol, a bydd yn aml yn rhoi canlyniadau sy’n newid bywyd i gyfranogwyr.

A fyddech cystal â nodi mai cwrs Saesneg yw hwn.

Dysgu mwy
Ar-lein Hunan-gyfarwyddo
Bywyd ACTif, cwrs Pobl F/fyddar (fideo BSL)

Bywyd ACTif – Fideo BSL

Fersiwn Iaith Arwyddion Prydain (BSL) o’r cwrs hynangymorth Bywyd ACTif, sydd ar-lein ac yn rhad ac am ddim ar gyfer pobl a fyddai’n hoffi rhywfaint o gefnogaeth gyda’u llesiant emosiynol a meddyliol.

Dyluniwyd “Bywyd ACTif” ar gyfer pob oedolyn ledled Cymru sy’n 16 oed ac yn hŷn sydd eisiau deall eu meddyliau a’u teimladau ac i ddysgu sgiliau ymarferol a fydd yn eu galluogi i ymddwyn mewn ffyrdd a fydd yn gwneud eu bywydau yn fwy difyr.

Dysgu mwy
Ar-lein Hunan-gyfarwyddo
Young-Man-Studying

Cwrs Ymwybyddiaeth Ofalgar Y Present

Mae’r Present yn gwrs ar-lein chwe wythnos wedi’i gyd-ddarparu gan ymarferwyr Iechyd Aneurin Bevan Camau Bwrdd a Chymoedd.

Mae’r cwrs yn cynnig arddull newydd o gyflwyniad i ymwybyddiaeth ofalgar a lles, gan annog ymwybyddiaeth gyfeillgar, ystyriol tuag at ein profiad yng nghanol bywydau prysur yn gwehyddu dysgu am ymwybyddiaeth ofalgar, lles a niwrowyddoniaeth. Mae’r rhaglen yn cefnogi archwilio, darganfod ac ymwybyddiaeth o sut mae pethau i bob person yn eu bywyd.

Dysgu mwy
Ar-lein
Woman-Thinking-Mental-Health

SilverCloud

Gwefan cyrsiau ar-lein yw SilverCloud. Mae ei rhaglenni ar-lein rhyngweithiol hawdd eu defnyddio wedi’u cynllunio i gefnogi eich iechyd meddwl a’ch lles. Gallwch ddod o hyd i gymorth ar gyfer pryder, iselder, straen, cwsg, gofidiau ariannol a mwy, i gyd yn seiliedig ar Therapi Gwybyddol Ymddygiadol (CBT).

Dysgu mwy
Ar-lein Hunan-gyfarwyddo
SilverCloud Mental Health Courses

SilverCloud Man rhag Pryder (16-18 Oed)

Gwasanaeth ar-lein am ddim gan GIG Cymru ar gyfer pobl ifanc sy’n byw yng Nghymru neu sydd wedi cofrestru gyda meddyg teulu yng Nghymru yw SilverCloud Man rhag Pryder ar gyfer rhai 16–18 oed.

Mae’r cwrs yn darparu therapi rhyngweithiol ar-lein dros gyfnod o 12 wythnos i helpu pobl ifanc i ddeall a rheoli pryder.

Gall pobl ifanc gofrestru heb fod angen caniatâd oedolyn neu atgyfeiriad gan feddyg teulu. Mae’r cwrs am ddim ac ar gael 24/7 o unrhyw ddyfais ddigidol. Mae SilverCloud yn seiliedig ar Therapi Gwybyddol Ymddygiadol (CBT).

Dysgu mwy
SilverCloud Mental Health Courses

SilverCloud Cefnogi Plentyn Pryderus

Gwasanaeth ar-lein am ddim gan GIG Cymru sydd ar gael i unrhyw un sy’n byw yng Nghymru neu sydd wedi cofrestru gyda meddyg teulu yng Nghymru yw SilverCloud.

Mae SilverCloud Cefnogi Plentyn Pryderus ar gyfer rhieni/gofalwyr i’w helpu i gefnogi plant 4-11 oed i reoli pryder.

Gall rhieni/gofalwyr gofrestru ar gyfer y cyrsiau hyn ar-lein, heb fod angen atgyfeiriad gan feddyg teulu neu weithiwr gofal iechyd proffesiynol. Maent am ddim ac ar gael 24/7 o unrhyw ddyfais ddigidol.

Dysgu mwy
SilverCloud Mental Health Courses

SilverCloud Cefnogi Pobl Ifanc Pryderus

Gwasanaeth ar-lein am ddim gan GIG Cymru sydd ar gael i unrhyw un sy’n byw yng Nghymru neu sydd wedi cofrestru gyda meddyg teulu yng Nghymru yw SilverCloud.

Mae SilverCloud Cefnogi Pobl Ifanc Pryderus ar gyfer rhieni/gofalwyr i’w helpu i gefnogi pobl ifanc yn eu harddegau i reoli eu pryder.

Gall rhieni/gofalwyr gofrestru ar gyfer y cyrsiau hyn ar-lein, heb fod angen atgyfeiriad gan feddyg teulu neu weithiwr gofal iechyd proffesiynol. Maent am ddim ac ar gael 24/7 o unrhyw ddyfais ddigidol.

Dysgu mwy
SilverCloud Mental Health Courses

SilverCloud Man rhag Pryder a Hwyliau Isel (16-18 Oed)

Gwasanaeth ar-lein am ddim gan GIG Cymru ar gyfer pobl ifanc sy’n byw yng Nghymru neu sydd wedi cofrestru gyda meddyg teulu yng Nghymru yw SilverCloud Man rhag Hwyliau Isel ar gyfer rhai 16–18 oed.

Mae’r cwrs yn darparu therapi rhyngweithiol ar-lein dros gyfnod o 12 wythnos i helpu pobl ifanc i ddeall a rheoli pryder.

Gall pobl ifanc gofrestru heb fod angen caniatâd oedolyn neu atgyfeiriad gan feddyg teulu. Mae’r cwrs am ddim ac ar gael 24/7 o unrhyw ddyfais ddigidol. Mae SilverCloud yn seiliedig ar Therapi Gwybyddol Ymddygiadol (CBT).

Dysgu mwy
Yn dangos 9 o ganlyniadau

Adnoddau hunangymorth i ofalwyr

MathTeitlYn gysylltiedig â…Darparwr
Gwefannau Gwefannau

Y Gydweithfa Gofal (Ymddiriedolaeth Gofalwyr De-ddwyrain Cymru gynt)

Gofalwyr mind
Gwefannau Gwefannau

Gofalwyr Cymru

Gofalwyr mind
Fideo Fideo

Amser i Feddwl: Hunanofal – Mind Casnewydd (Dim ond yn Saesneg y mae hwn ar gael)

Gofalwyr, Hunanofal, Pum Ffordd at Les, Rhieni mind
Darllen Darllen

Darllen yn Dda ar gyfer Dementia: Llyfrau Defnyddiol Am Ddim ar Ddementia o’ch Llyfrgell Leol

Dementia, Gofalwyr, Problemau gyda’r Cof mind
Yn dangos 4 allan o 5 o ganlyniadau Gweld pob

Llinellau cymorth a chefnogaeth i ofalwyr

Gweler isod am linellau cymorth sy’n berthnasol i ofalwyr. I weld ein rhestr lawn o linellau cymorth, ewch i’n tudalen llinellau cymorth.

The Care Collective Logo

Y Gydweithfa Gofal

Nod y Gydweithfa Gofal yw bod gofalwyr di-dâl yn gofalu amdanynt eu hunain, yn mwynhau eu bywydau, ac yn cyflawni eu nodau, tra’n helpu aelod o’r teulu neu ffrind i dderbyn gofal neu gefnogaeth grymusol.

Mae’r Gydweithfa Gofal yn rheoli’r Cynllun Grantiau Bach i Ofalwyr. Mae’r gwasanaeth hwn ar gael yng Ngwent (Blaenau-Gwent, Caerffili, Casnewydd, Sir Fynwy a Thorfaen).

Ewch i wefan dros dro Cydweithfa Gofal ➝
Carers UK Logo

Carers UK

Mae gofalu am rywun yn gallu bod yn anodd, ond dydych chi ddim ar eich pen eich hun.

Mae Carers UK yma i wrando, i roi gwybodaeth a chyngor arbenigol i chi sydd wedi’u teilwra i’ch sefyllfa, i hyrwyddo’ch hawliau a’ch cefnogi i ddod o hyd i ffyrdd newydd o ymdopi gartref, yn y gwaith, neu ble bynnag yr ydych. Mae ein llinell gymorth ffôn ar gael o ddydd Llun i ddydd Gwener, 9am – 6pm.

Ewch i wefan Carers UK ➝
Yn dangos 2 allan o 4 o ganlyniadau Gweld pob