Skip to main content

Hunan-niweidio

Adnabyddir yn gyffredin fel: hunan anaf

Hunan-niweidio

Archwiliwch hunan-niweidio drwy sgrolio drwy’r dudalen neu dewiswch opsiwn o’r gwymplen os ydych am neidio i adran berthnasol y dudalen:

need help now

Mewn argyfwng ffoniwch 999

Os ydych chi'n poeni amdanoch chi'ch hun, ffrind neu aelod o'r teulu neu'ch ymddygiad eich hun, mae'n argyfwng.

Beth yw hunan-niweidio?

Mae hunan-niweidio fel arfer yn cyfeirio at rywun sy’n achosi niwed iddo/iddi ei hun yn fwriadol a gall fod ar sawl ffurf. Gall gynnwys niwed corfforol a achosir i’r corff, yn ogystal â niwed emosiynol.

Gall torri, llosgi, crafu, tynnu gwallt, pigo croen, camddefnyddio alcohol neu gyffuriau, ymddygiad cymryd risg a pheidio â gofalu amdanoch eich hun i gyd fod yn fathau o hunan-niweidio.

Mae rhai pobl yn defnyddio hunan-niweidio fel ffordd o ymdopi â bywyd, emosiynau, sefyllfaoedd a meddyliau anodd, ond mae’n bwysig cofio bod rheswm pawb dros hunan-niweidio mor unigol â hwy eu hunain.

Gwybodaeth a chyngor defnyddiol

Weithiau mae arwyddion clir bod rhywun yn hunan-niweidio, ar adegau eraill gall fod yn anoddach dweud.

Mae pobl yn aml yn ceisio cuddio hunan-niweidio oherwydd cywilydd neu ofn y bydd eraill yn dod i wybod am hynny.

Gall fod yn fater i deulu a ffrindiau agos sylwi pan fydd rhywun yn hunan-niweidio, ac ymdrin â’r pwnc gyda gofal a dealltwriaeth.

Gall arwyddion bod person yn hunan-niweidio gynnwys newid mewn ymddygiad, encilio o weithgareddau arferol, gwisgo topiau llewys hir i guddio, anafiadau anesboniadwy neu hwyliau isel.

Gall rhywun sy’n hunan-niweidio frifo ei hun yn ddifrifol, felly mae’n bwysig eu bod yn siarad â rhywun am gymorth a chyngor. Gallai hyn fod yn feddyg teulu, gweithiwr iechyd proffesiynol arall, neu oedolyn y gellir ymddiried ynddo.

Cyngor hunangymorth

Yn ogystal â gwasanaethau/llinellau cymorth, mae yna adnoddau sy’n darparu gwybodaeth i helpu pobl i ddeall pam mae pobl yn hunan-niweidio. Maent yn rhoi cyngor ar sut i wrthsefyll neu reoli’r ysfa i hunan-niweidio.

Mae ein hadnoddau hunangymorth isod yn cynnwys:

  • Gwefannau cymeradwy sy’n helpu pobl i ddeall hunan-niweidio, yn ogystal â rhoi cyngor.
  • Apiau cymeradwy am ddim, sy’n darparu gwybodaeth a chyngor i’ch helpu i wrthsefyll neu reoli’r ysfa i hunan-niweidio.
  • Gwybodaeth ddefnyddiol gan gynnwys canllaw ‘Dod o Hyd i’ch Ffordd’ y Samariaid, sy’n cynnwys cyngor ar sut i ddatblygu cynllun diogelwch hunan-niweidio. Mae gwybodaeth hefyd wedi’i chynhyrchu gan PAPYRUS Prevention of Young Suicide.
  • Gall dod o hyd i ffyrdd sy’n eich helpu i osgoi, oedi neu leihau hunan-niweidio helpu i’ch cael chi drwy’r teimladau rydych chi’n eu profi. Gall hyn gynnwys siarad â rhywun, gwneud ymarfer corff, gwrando ar gerddoriaeth, gwylio’r teledu, tynnu lluniau, canu, sgrechian i mewn i obennydd, taro clustog neu gadw dyddiadur.
  • Os oes angen rhai syniadau eraill arnoch ar gyfer dulliau i dynnu sylw, gallech lawrlwytho’r Ap Calm Harm
  • Gallech wneud blwch cysur. Dyma flwch lle rydych yn cadw casgliad o bethau sy’n dod â chysur i chi a allai eich helpu i ddelio â straen ac emosiynau anodd. Ceisiwch gynnwys pethau yn y blwch a fydd yn lleddfu eich holl synhwyrau a chanolbwyntio ar eich synhwyrau corfforol pan fyddwch yn eu defnyddio e.e.
  • Golwg – albwm lluniau, llyfr rydych chi’n ei fwynhau, nodyn atgoffa ar gyfer ffilmiau sy’n gwneud i chi deimlo’n dda.
  • Clyw – rhestr chwarae hapus, llyfr sain, rhifau llinellau cymorth fel y gallwch siarad â rhywun.
  • Arogl – cannwyll sent, coffi, persawr.
  • Blas – hoff ddanteithion neu ddiod.
  • Cyffwrdd – hufen llaw, colur, blanced, pêl straen neu degan esmwytho.
  • Efallai y byddwch am gael gwybod am Ymwybyddiaeth Ofalgar sy’n ein hannog i ddod yn fwy ymwybodol o’n meddyliau a’n teimladau fel y gallwn eu rheoli mewn ffordd wahanol gyda chanlyniadau mwy cadarnhaol.
  • Os nad yw’r wybodaeth, cyngor, adnoddau a chyrsiau ar y dudalen hon wedi bod yn ddefnyddiol a/neu os ydych yn meddwl bod angen mwy o help arnoch, mae llawer o wasanaethau cymorth ar gael am ddim. Gweler isod.

Os oes angen cymorth pellach arnoch

  • Os ydych yn teimlo y gallech niweidio eich hun a/neu eisoes yn hunan-niweidio, nid oes angen i chi brofi’r teimladau hyn ar eich pen eich hun. Siaradwch â rhywun rydych chi’n ymddiried ynddo/ynddi neu siaradwch â’ch meddyg teulu. Efallai y bydd yn ddefnyddiol i chi siarad â sefydliad gwrando neu gefnogi am ddim. Gweler ein hadran ‘llinellau cymorth’ isod.
  • Os ydych chi neu rywun rydych yn ei adnabod angen cymorth brys – ewch i’n tudalen ‘cymorth brys’ ar unwaith.
  • Yn aml gellir trin hunan-niweidio neu anafiadau gartref; fodd bynnag, dylech geisio sylw meddygol ar unwaith os nad yw gwaedu yn peidio, os oes llosgiad sy’n fwy na darn 5c, os yw’r person wedi llyncu rhywbeth neu wedi cymryd gorddos. Os oes gennych glwyfau ar eich croen a’u bod yn edrych fel pe baent wedi mynd yn heintus neu nad ydynt yn gwella’n iawn, cysylltwch â’ch meddyg teulu i gael asesiad.
  • Os ydych dan 18 oed ac angen cyngor hunan-atgyfeiriad i wasanaethau iechyd meddwl a lles lleol ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan, cysylltwch â SPACE Wellbeing. Mae’r manylion i’w cael ar y wefan.
  • Os ydych yn byw yn ardal Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan, a dros 18 oed, gallwch drefnu apwyntiad gydag Ymarferydd Iechyd Seicolegol (PHP) neu Feddyg Teulu trwy gysylltu â’ch meddygfa leol. Ymarferwyr iechyd meddwl y GIG yw PHPs sy’n darparu gwasanaeth am ddim i bobl sy’n cael problemau iechyd meddwl ysgafn i gymedrol.
Last updated: 25.09.2023
feedback

A yw’r dudalen hon yn ddefnyddiol?

Rhowch eich adborth i ni

Mae gwybod beth oedd yn ddefnyddiol neu’n annefnyddiol i chi yn bwysig iawn i ni. Os oes gennych rywfaint o amser, rhowch wybod i ni beth oedd yn ddefnyddiol i chi ac os oes unrhyw beth y gallem ei wella. Diolch.

Adnoddau hunangymorth i'r rhai sy'n poeni am neu'n profi hunan-niweidio

Porwch ein hadnoddau hunangymorth rhad ac am ddim i’r rhai sy’n profi hunan-niwed, wedi’u cymeradwyo gan arbenigwyr iechyd meddwl.

Math Teitl Yn gysylltiedig â… Darparwr
Darllen Darllen

Dod o hyd i’ch ffordd – Canllaw i unrhyw un sy’n cael trafferth i ymdopi | Samariaid

Arian, Hunan-niwed, Hunanladdiad, Hwyliau Isel, Unigrwydd mind
Gwefannau Gwefannau

Ap Hunangymorth y Samariaid (Dim ond yn Saesneg y mae hwn ar gael)

Hunan-niwed, Hunanladdiad, Hwyliau Isel, Iechyd Meddwl Myfyrwyr, Iechyd Meddwl Pobl Ifanc, Iselder, Ymwybyddiaeth Fyfyriol mind
Apiau (iOS) Apiau (iOS)

Ap Calm Harm (iOS) – Darparu tasgau i’ch helpu i wrthsefyll neu reoli’r ysfa i hunan-niweidio

Hunan-niwed

Stem4

Apiau (Android) Apiau (Android)

Ap Calm Harm (Android) – Darparu tasgau i’ch helpu i wrthsefyll neu reoli’r ysfa i hunan-niweidio

Hunan-niwed

Stem4

Gwefannau Gwefannau

Heads Above The Waves – sefydliad nid er elw sy’n hyrwyddo ffyrdd cadarnhaol o ddelio ag iselder a hunan-niweidio ymhlith pobl ifanc

Hunan-niwed, Iechyd Meddwl Myfyrwyr, Iechyd Meddwl Pobl Ifanc, Iselder mind
Darllen Darllen

Taflen Hunan-niwed – PAPYRUS, Atal Hunanladdiad ymhlith yr Ifanc (Dim ond yn Saesneg y mae hwn ar gael)

Hunan-niwed mind
Darllen Darllen

Hunan-niwed – Canllaw Hunangymorth y GIG

Hunan-niwed mind
Darllen Darllen

Hunan-niwed – Canllaw Hawdd ei Ddeall y GIG (Dim ond yn Saesneg y mae hwn ar gael)

Hunan-niwed, Hunanladdiad, Iechyd Meddwl Pobl Ifanc mind
Apiau (iOS) Apiau (iOS)

Ap distractACT (iOS) – Ap am ddim sy’n rhoi gwybodaeth ddibynadwy a dolenni i gefnogi pobl sy’n hunan-niweidio ac a allai deimlo’n hunanladdol.

Hunan-niwed, Hunanladdiad, Iechyd Meddwl Pobl Ifanc

Expert Self Care

Apiau (Android) Apiau (Android)

Ap distractACT (Android) – Ap am ddim sy’n rhoi gwybodaeth ddibynadwy a dolenni i gefnogi pobl sy’n hunan-niweidio ac a allai deimlo’n hunanladdol.

Hunan-niwed, Hunanladdiad, Iechyd Meddwl Pobl Ifanc

Expert Self Care

Yn dangos 10 allan o 18 o ganlyniadau Gweld pob

Llinellau cymorth a chefnogaeth i'r rhai sy'n profi hunan-niwed

Gweler isod am linellau cymorth i’r rhai sy’n profi hunan-niwed. I weld ein rhestr lawn o linellau cymorth, ewch i’n tudalen llinellau cymorth.

Logo Samaritans

Samariaid – Llinell ffôn Cymraeg

Os ydych chi’n cael trafferth i ymdopi ac mae arnoch angen rhywun i siarad â nhw, bydd y Samariaid yn gwrando. Gallwch gysylltu â’r Samariaid 24 awr y dydd, 365 diwrnod y flwyddyn ar 116 123 (yn ddi-dâl o unrhyw ffôn) neu drwy anfon neges e-bost at jo@samaritans.org.

Hefyd, gallwch ffonio Llinell Gymorth Gymraeg y Samariaid (yn ddi-dâl o unrhyw ffôn) ar 0808 164 0123 (7pm-11pm bob dydd).

Ewch i wefan Samariaid ➝

Shout

Tecstiwch Shout i 85258 – Shout yw gwasanaeth testun 24/7 cyntaf y DU, sydd am ddim ar bob rhwydwaith symudol mawr, i unrhyw un mewn argyfwng unrhyw bryd, unrhyw le.

Mae’n lle i fynd os ydych chi’n cael trafferth ymdopi a bod angen cymorth ar unwaith arnoch.

Mae Shout yn cael ei gynnal gan dîm o wirfoddolwyr, sydd wrth galon y gwasanaeth. Rydym yn mynd â phobl o argyfwng i dawelwch bob dydd.

Ewch i wefan Shout ➝
Meic Logo

Meic

Meic yw’r gwasanaeth llinell gymorth ar gyfer plant a phobl ifanc hyd at 25 oed yng Nghymru. Yn amrywio o ddarganfod beth sy’n digwydd yn eich ardal leol i helpu i ddelio â sefyllfa anodd, bydd Meic yn gwrando hyd yn oed pan na fydd neb arall. Ni fydd yn eich barnu a bydd yn helpu drwy roi gwybodaeth, cyngor defnyddiol a’r cymorth sydd ei angen arnoch i wneud newid.

Mae ein llinellau cymorth ar agor 8am – hanner nos

Ewch i wefan Meic ➝
Childline Logo

Childline – ar gyfer plant a phobl ifanc dan 19 oed

Mae Childline yma i helpu unrhyw un o dan 19 oed yn y DU gydag unrhyw fater maent yn mynd drwyddo. Gallwch siarad am unrhyw beth. P’un a yw’n rhywbeth mawr neu fach, mae ein cynghorwyr hyfforddedig yma i’ch cefnogi chi.

Mynnwch help a chyngor ar ystod eang o faterion, ffoniwch ni, siaradwch â chynghorydd ar-lein, anfonwch e-bost at Childline neu postiwch ar y byrddau negeseuon.

Ffoniwch 0800 1111 – ni fydd y rhif yn ymddangos ar eich bil ffôn. Gellir cael cymorth ar-lein yma drwy greu cyfrif.

Cymorth ar gael 24/7. BSL ar gael Llun-Gwener 8am-8pm a Sadwrn 8am-1pm. Siaradwr Cymraeg ar gael ar gais, bydd apwyntiad yn cael ei drefnu.

Ewch i wefan Childline ➝
Yn dangos 4 allan o 15 o ganlyniadau Gweld pob
feedback

A yw’r dudalen hon yn ddefnyddiol?