Iselder

Beth yw iselder?

Mae’n normal teimlo’n isel neu wedi cael llond bol o bryd i’w gilydd. Os nad yw hwyliau isel yn mynd i ffwrdd gall fod yn arwydd o iselder. Mae arwyddion a symptomau iselder yn amrywio. Bydd profiad pawb yn wahanol. Os bydd unrhyw un o’r arwyddion neu’r symptomau a restrir isod yn para mwy nag ychydig wythnosau, ceisiwch gyngor. Gweler ein hadran cyngor hunangymorth isod.

Mae pobl yn disgrifio ystod o symptomau sy’n gysylltiedig ag iselder, gan gynnwys:

• Teimlo’n drist neu’n fyr eich tymer ac yn flin
• Teimlad o golled
• Yn ddagreuol
• Ddim yn mwynhau’r pethau oedd yn arfer eich gwneud chi’n hapus mwyach
• Euog ac ymdeimlad eich bod yn ddiwerth, bod neb yn eich caru chi
• Diffyg hyder a hunan-barch
• Teimlo’n anobeithiol am y dyfodol
• Meddyliau am hunanladdiad a hunan-niwed
• Teimlo’n flinedig iawn / yn ddiegni

Gall y teimladau hyn arwain at newidiadau yn y ffordd yr ydym yn ymddwyn, megis

• Peidio codi o’r gwely
• Osgoi cyswllt cymdeithasol
• Ddim yn bwyta neu’n bwyta am gysur
• Dod yn aflonydd a chynhyrfus neu’n cael trafferth symud
• Cynyddu’r defnydd o alcohol, sigaréts, cyffuriau
• Canolbwyntio a chof gwael

Cyngor hunangymorth i reoli iselder

• Dysgwch fwy am iselder a sut y gellir ei reoli. Gweler ein hadnoddau hunangymorth isod.
• Dysgwch sgiliau newydd i reoli iselder. Gweler ein cyrsiau hunangymorth isod.
• Efallai y bydd yn ddefnyddiol i chi gymryd rhan mewn gweithgareddau sy’n digwydd yn eich ardal leol. Darganfyddwch beth sy’n digwydd yn eich ardal chi trwy ymweld â’n tudalen yn eich ardal chi.
• Mae yna bethau syml y gallwn ni i gyd eu gwneud i helpu i ofalu am ein hiechyd meddwl. Er enghraifft, mae rhai pobl yn gweld bod yn egnïol yn ddefnyddiol iawn wrth reoli eu hiselder. Ewch i’n hadran gofalu amdanoch eich hun am ragor o wybodaeth a chyngor.
• Nid oes angen i chi brofi’r teimladau hyn ar eich pen eich hun. Siaradwch â rhywun rydych chi’n ymddiried ynddo neu edrychwch ar ein hadran ‘llinellau cymorth’ isod. Ac os oes angen help brys arnoch chi neu rywun rydych chi’n ei adnabod – ewch i’n tudalen cymorth brys ar unwaith.

Os oes angen cymorth pellach arnoch i reoli iselder

Os nad yw’r wybodaeth, cyngor, adnoddau a chyrsiau ar y dudalen hon wedi bod yn ddefnyddiol a/neu rydych chi’n meddwl bod angen mwy o help arnoch chi, mae llawer o wasanaethau cymorth am ddim ar gael.

Os ydych yn byw yn ardal Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan, a thros 18 oed, gallwch wneud apwyntiad gydag Ymarferydd Iechyd Seicolegol (PHP) neu Feddyg Teulu trwy gysylltu â’ch meddygfa leol. Mae PWPs yn ymarferwyr iechyd meddwl y GIG sy’n darparu gwasanaeth am ddim i bobl sy’n profi problemau iechyd meddwl ysgafn i gymedrol.

Os ydych o dan 18 oed neu’n poeni am rywun o dan 18 oed ac angen cyngor/hunan gyfeirio ar frys i wasanaethau iechyd meddwl a lles lleol yn ardal Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan, cysylltwch â SPACE-Wellbeing.

Neu fel arall cysylltwch â llinell gymorth gymeradwy arall. Mae rhai gwasanaethau ar gael 24 awr y dydd, 365 diwrnod y flwyddyn.