Teimladau Hunanladdol

Cael meddyliau hunanladdol?

Os ydych chi’n teimlo eich bod chi eisiau marw, neu os yw rhywun rydych chi’n ei adnabod yn dweud wrthych ei fod am farw, mae’n hanfodol siarad am y teimladau hyn cyn gynted â phosibl. Mae llawer o bobl yn profi meddyliau hunanladdol ar ryw adeg yn eu bywydau. Mae cymorth a chefnogaeth ar gael 24 awr y dydd, 365 diwrnod yr wythnos. Nid oes angen i unrhyw un brofi’r teimladau anodd hyn ar eu pen eu hunain.

Os yw eich bywyd mewn perygl dybryd ac na allwch gyrraedd lle diogel na siarad â rhai rydych yn ymddiried ynddynt gan gynnwys rhywun sydd wedi’i hyfforddi’n arbennig (gweler manylion y gwasanaeth cymorth isod) ffoniwch ambiwlans ar 999 neu ewch i’ch adran Damweiniau ac Achosion Brys ar unwaith.
Gweler mwy o wybodaeth ddefnyddiol yma.

Os ydych chi’n gwybod am rywun sydd â bywyd mewn perygl dybryd ac yn methu â mynd â nhw i le diogel neu i siarad â rhywun maen nhw’n ymddiried ynddo gan gynnwys rhywun sydd wedi’i hyfforddi’n arbennig (gweler gwasanaethau cymorth isod) ffoniwch ambiwlans ar 999 neu ewch â nhw i’w hadran Damweiniau ac Achosion brys lleol.
Gweler mwy o wybodaeth ddefnyddiol yma.

• Mae’n hanfodol eu bod yn siarad â rhywun am sut y maent yn teimlo a’u cael yn rhywle y maent yn teimlo’n ddiogel
• Mae cefnogaeth am ddim ar gael ar hyn o bryd i’w cadw’n ddiogel

Beth i’w wneud os ydych chi’n meddwl am hunanladdiad

• Os ydych chi’n teimlo eich bod chi eisiau marw, mae cymorth a chefnogaeth gyfrinachol am ddim ar gael nawr i’ch cadw’n ddiogel. Gweler ein Llinellau Cymorth, cymorth ac adran cymorth brys isod.
• Gallwch godi’r ffôn, anfon neges destun neu e-bost. Mae staff hyfforddedig yn aros i siarad â chi, waeth pa mor anodd.
• Gallwch hefyd siarad â rhywun rydych chi’n ei adnabod ac yn ymddiried ynddo. Peidiwch â chael trafferth gyda’ch teimladau ar eich pen eich hun.
• Os oes gennych gynllun diogelwch, dilynwch eich cyngor eich hun. Os na, gwnewch rywbeth yr ydych yn ei fwynhau, byddwch o gwmpas pobl a chael gwared ar unrhyw beth y gallech ei ddefnyddio i niweidio’ch hun. Osgoi cyffuriau/alcohol a thynnu sylw oddi ar bethau.
• Mae yna adnoddau defnyddiol a allai fod yn ddefnyddiol – gweler adnoddau hunangymorth isod.
• Os ydych chi, neu rywun rydych yn ei adnabod, mewn perygl uniongyrchol oherwydd hunanladdiad cliciwch yma.

Sut i siarad â rhywun rydych chi’n poeni amdano

• Os yw rhywun wedi dweud wrthych ei fod yn meddwl am hunanladdiad, neu os ydych yn amau bod rhywun yn lladd ei hun, mae’n bwysig eu bod yn siarad â rhywun am eu teimladau.
• Peidiwch â phoeni, trwy ofyn iddynt sut maent yn teimlo, neu drwy ofyn iddynt a ydynt yn teimlo’n hunanladdol, y bydd hyn yn gwaethygu pethau.
• Gall gwrando ar yr hyn maen nhw’n ei ddweud a’u cymryd o ddifrif fod o gymorth mawr.
• Byddwch yn dosturiol, peidiwch â barnu a pheidiwch â siarad am eich profiadau eich hun.
• Peidiwch â theimlo bod yn rhaid i chi lenwi’r distawrwydd, dim ond gwrando. Gofynnwch, gwrandewch a dangoswch ofal i chi.
• Rhowch wybod iddynt fod cymorth a chefnogaeth gyfrinachol am ddim ar gael ar hyn o bryd i’w cadw’n ddiogel. Gweler ein Llinellau Cymorth, cymorth a chymorth brys adran isod.
• Rhowch wybod iddynt y gallant godi’r ffôn, anfon neges destun neu e-bost. Mae staff hyfforddedig yn aros i siarad â nhw, ni waeth pa mor anodd y gallai’r pwnc fod.
• Rhowch wybod iddynt ei bod yn bwysig siarad â rhywun y maent yn ei adnabod ac yn ymddiried ynddo. Dywedwch wrthyn nhw nad oes angen iddyn nhw gael trafferth gyda’u teimladau ar eu pen eu hunain.
• Cynghorwch nhw i gael golwg ar yr adnoddau hunangymorth isod. Maent yn cynnwys apiau a gwefan Staying Safe sy’n cynghori pobl ar sut i ddatblygu eu cynlluniau diogelwch eu hunain.

Cyngor hunangymorth

• Dysgwch fwy am sut y gallwch chi helpu eich hun, a/neu eraill, os ydych chi’n profi teimladau hunanladdol. Gweler ein hadnoddau hunangymorth isod.
• Mae ein hadnoddau yn cynnwys rhai gwefannau rhagorol. Os ydych chi’n cael trafferth gyda theimladau hunanladdol neu os ydych chi’n adnabod rhywun sy’n gwneud hynny, yna mae’n ddefnyddiol iawn ysgrifennu cynllun diogelwch. Mae gwefan Cadw’n Ddiogel yn rhoi gwybodaeth am sut i wneud cynllun diogelwch.
• Mae ein hadnoddau hefyd yn cynnwys apiau sy’n ddefnyddiol iawn i helpu i reoli teimladau anodd neu feddyliau hunanladdol.
• Dysgwch sgiliau newydd i’ch helpu chi i wybod yr arwyddion rhybuddio ar gyfer hunanladdiad a sut i gael help a all achub bywydau. Gweler ein cyrsiau hunangymorth isod.
• Nid oes angen i chi brofi’r teimladau hyn ar eich pen eich hun. Siaradwch â rhywun rydych chi’n ymddiried ynddo neu edrychwch ar ein hadran ‘llinellau cymorth‘ isod.
• Os ydych chi neu rywun rydych chi’n ei adnabod angen cymorth brys – ewch i’n tudalen ‘cymorth brys’ ar unwaith.
• Os ydych wedi cael eich effeithio gan farwolaeth drwy hunanladdiad ac eisiau siarad â rhywun neu os hoffech gael cymorth, gweler ein hadnoddau hunangymorth isod i gael gwybodaeth am wasanaethau lleol. Mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan wedi ariannu gwasanaeth penodol i gefnogi pobl yr effeithir arnynt gan farwolaeth trwy hunanladdiad ac sy’n byw yn ein hardal leol – gweler manylion gwasanaeth 2Wish yn y Llinellau Cymorth a Chymorth isod.
• Adnodd i bobl sydd mewn profedigaeth oherwydd hunanladdiad neu farwolaeth arall anesboniadwy, ac i’r rhai sy’n eu helpu. Gweler adnoddau hunangymorth isod

Os ydych chi’n weithiwr proffesiynol ac eisiau cael gwybod am hyfforddiant atal hunanladdiad, ewch i gyrsiau gweithwyr proffesiynol.