Teimladau Hunanladdol

Lawrlwytho’r dudalen hon fel PDF (agor mewn ffenestr newydd)

Ydych chi’n cael meddyliau hunanladdol?

Os ydych chi’n teimlo eich bod chi eisiau marw, neu os yw rhywun rydych chi’n ei adnabod yn dweud wrthych ei fod/bod eisiau marw, mae’n bwysig iawn siarad am y teimladau hyn cyn gynted â phosibl. Mae llawer o bobl yn cael meddyliau hunanladdol ar ryw adeg yn eu bywydau. Nid oes angen i chi brofi’r teimladau anodd hyn ar eich pen eich hun. Mae yna bob amser rywun ar ben arall y ffôn, neges destun neu e-bost sydd wedi’i hyfforddi ac yn barod i wrando arnoch – ar unrhyw adeg o’r dydd neu’r nos.

Os daw’r meddyliau hyn yn fwy eithafol ac aml, mae’n bwysig IAWN ceisio cymorth a chyngor cyn gynted â phosibl.

Cysylltwch ag un o’r gwasanaethau cyfrinachol arbenigol am ddim (a restrir isod). Maent ar gael 24 awr y dydd a 365 diwrnod y flwyddyn. Maent yn cynnig lle diogel i chi siarad. Maent yn gwrando. Ni fyddant yn eich barnu.

Os ydych chi eisoes wedi cymryd camau i ddod â’ch bywyd i ben, neu’n pryderu am rywun sydd mewn perygl ar y pryd, ffoniwch 999 neu ewch/ewch â nhw i’r adran damweiniau ac achosion brys ar unwaith.

Beth i’w wneud os ydych chi’n cael meddyliau hunanladdol

• Os ydych yn teimlo eich bod eisiau marw, mae’n bwysig siarad â rhywun am y teimladau hyn. Mae llinellau cymorth a gwasanaethau cyfrinachol am ddim ar gael nawr, gyda staff sydd wedi’u hyfforddi yn barod i wrando. Codwch y ffôn, anfonwch neges destun neu e-bost.
• Mae’r Samariaid yn cynnig gwasanaeth gwrando 24/7 am ddim – dros y ffôn neu drwy e-bost – i unrhyw un o unrhyw oedran.
• Mae HOPELINE247 yn cynnig gwasanaeth gwrando 24/7 – dros y ffôn, drwy neges destun neu e-bost – i bobl o dan 35 oed neu i’r rheini sy’n pryderu am berson ifanc sy’n meddwl am hunanladdiad.
• Mae SHOUT 85258 yn wasanaeth cymorth testun cyfrinachol, dienw am ddim sydd ar gael 24/7 i unrhyw un o unrhyw oedran. Gallwch anfon neges destun at y gwasanaeth o ble bynnag yr ydych yn y DU.
• Neu siaradwch â rhywun rydych yn ei adnabod ac yn ymddiried ynddo/ynddi. Peidiwch â brwydro gyda theimladau anodd ar eich pen eich hun.
• Os oes gennych gynllun diogelwch, dilynwch eich cyngor eich hun.
• Os nad oes gennych gynllun diogelwch a’ch bod yn brwydro gyda theimladau hunanladdol, efallai y byddai’n ddefnyddiol i chi ysgrifennu un. Mae cynllun diogelwch yn eich helpu i nodi beth sy’n eich cadw’n ddiogel. Mae gwefan Staying Safe yn rhoi gwybodaeth am sut i wneud hyn.
• I gael rhagor o wybodaeth am sut i gadw’ch hun yn ddiogel os ydych yn cael teimladau hunanladdol, edrychwch ar ein rhestr o wefanau ac apiau am ddim a dibynadwy isod.
• Cofiwch, nid oes angen i chi brofi’r teimladau hyn ar eich pen eich hun. Siaradwch â rhywun rydych chi’n ymddiried ynddo/ynddi neu cysylltwch ag un o’r llinellau cymorth a’r gwasanaethau isod.
• Os ydych chi neu rywun rydych yn ei adnabod angen cymorth brys – ewch i’n tudalen Cymorth Brys ar unwaith.

Sut i siarad â rhywun sydd yn, neu a allai fod yn, cael meddyliau hunanladdol

• Os oes rhywun wedi dweud wrthych ei fod/bod yn cael meddyliau hunanladdol, neu os ydych yn amau bod rhywun yn hunanladdol, mae’n bwysig eu bod yn siarad â rhywun am eu teimladau.
• Peidiwch â phoeni y bydd gofyn iddynt sut maent yn teimlo, neu ofyn iddynt a ydynt yn teimlo’n hunanladdol, yn gwaethygu pethau.
• Gall gwrando ar yr hyn y maent yn ei ddweud a chymryd hynny o ddifrif fod o gymorth mawr.
• Byddwch yn dosturiol. Peidiwch â bod yn feirniadol a pheidiwch â siarad am eich profiadau eich hun.
• Peidiwch â theimlo bod yn rhaid i chi lenwi’r distawrwydd. Gwrandewch. Yn fyr: ‘gofynnwch, gwrandewch a dangoswch eich bod yn poeni’.
• Rhowch wybod iddynt ei bod yn bwysig siarad â rhywun y maent yn ei adnabod ac yn ymddiried ynddo/ynddi, os ydynt yn teimlo y gallant wneud hynny.
• Dywedwch wrthynt nad oes angen iddynt frwydro gyda’u teimladau ar eu pen eu hun. Rhowch fanylion llinellau cymorth a gwasanaethau arbenigol cyfrinachol am ddim sydd ar gael 24/7.
• Rhowch wybod iddynt y gallant godi’r ffôn, anfon neges destun neu e-bost ar unrhyw adeg o’r dydd neu’r nos. Bydd staff sydd wedi’u hyfforddi yn aros i siarad â nhw, heb farnu, waeth pa mor anodd y gallai’r sgwrs fod.
• Rhowch wybod iddynt fod yna apiau am ddim a gwefannau dibynadwy gyda gwybodaeth a chyngor i bobl sy’n cael teimladau hunanladdol. Dywedwch wrthynt fod yr adnoddau hyn ar gael ar wefan Melo.
• Os hoffech ragor o gyngor ar sut i ddechrau’r sgwrs hon, ewch i wefannau y Samariaid a PAPYRUS, sy’n cynnwys cyngor ardderchog.
• Os ydych chi eisiau dysgu sut i adnabod yr arwyddion rhybudd am hunanladdiad a sut y gallwch chi helpu i achub bywydau, edrychwch ar ein rhestr o gyrsiau am ddim isod.

Os effeithiwyd arnoch chi gan farwolaeth rhywun drwy hunanladdiad

• Mae cymorth am ddim ar gael i bobl sy’n byw yn ardal BIP Aneurin Bevan i unrhyw un yr effeithiwyd arno/arni gan farwolaeth rhywun oherwydd hunanladdiad, pryd bynnag y digwyddodd y farwolaeth honno.
• Mae Cymorth wrth Law Cymru yn adnodd am ddim i bobl sydd wedi cael profedigaeth oherwydd hunanladdiad neu farwolaeth anesboniadwy arall, a’r rheini sy’n eu helpu.

Cwrs am ddim i Staff Rheng Flaen

Os ydych yn weithiwr proffesiynol ac eisiau dod o hyd i gyfleoedd hyfforddi ewch i’r adran cyrsiau proffesiynol.